‘Maar mevrouw, dit gelooft u toch zelf niet!’, riep een student vanuit de klas.
Ruim 20 jaar geleden gaf ik als docent een les over de opbouw van een goed cv. Als voorbeeld had ik mijn eigen cv op het bord geschreven. Deze student kon niet geloven dat ik al meerdere banen had gehad en opleidingen had gevolgd. Iets als een gevarieerde (studie)loopbaan kwam in zijn familie en omgeving niet voor. We waren allebei verbijsterd over onze verschillende referentiekaders. Een missie was geboren: het voor iedereen vanzelfsprekend laten zijn zich blijvend te ontwikkelen.
Practoraat LLO
In de loop van 2020 is Noorderpoort gestart met het practoraat Leven Lang Ontwikkelen (hierna LLO). Een onontkoombaar thema, nu en in de toekomst. En onontkoombaar voor mij om te solliciteren op deze prachtige baan.
Inmiddels is mijn cv nog een stuk uitgebreider en ben ik, in verschillende werkomgevingen in verschillende rollen, onder andere als senior HR-, opleidings- en loopbaanadviseur, vergelijkbare confrontaties tegengekomen.
De rode draad is steeds samen werken aan ontwikkeling van mens in/en organisatie en immer nieuwsgierig zijn naar interventies die werken. Mijn ideaal was en is dat het vanzelfsprekend is dat studenten, medewerkers, docenten, leidinggevenden en organisaties samen leren; van, door en met elkaar.
Ook bij het Friesland College is een practor LLO benoemd, Marco Mazereeuw, tevens lector LLO bij NHL/Stenden. We trekken samen op met ieder onze eigen en gezamenlijke onderzoeksprojecten, aansluitend bij de vraagstukken in de regio en het ROC.
Wat is een practoraat en wat doet een practor?
Een practoraat is een expertiseplatform met een onderzoekscomponent, georganiseerd als onderdeel van een mbo-instelling. De kern van een practoraat is te definiëren als het ontwikkelen, verkennen van nieuwe beroepspraktijken ingebed in het onderwijs door praktijkgericht onderzoek, waarbij een (kwalitatieve) meerwaarde ontstaat voor het werkveld (de beroepspraktijk), de studenten (beter beroepsbekwaam en een beter beroepsperspectief) en docenten (professionalisering binnen het vakgebied en onderzoekende houding) waardoor de uiteindelijke kwaliteit van het onderwijs verbetert.
Een practor is het boegbeeld van het practoraat, inspirator en motor, verantwoordelijk voor kennisontwikkeling en -verspreiding (in en extern) en -toepassing, praktijkgericht onderzoek en professionalisering van docenten.
Zie ook: www.practoraten.nl
Het practoraat LLO verkent, door middel van praktijkgericht onderzoek en samenwerking met in- en externe partners, strategische regionale vraagstukken op het gebied van leren en ontwikkelen en vertaalt de uitkomsten naar praktische aanbevelingen voor organisatie(-inrichting), leerinterventies en onderwijsaanbod.
De deelname aan opleidingen, cursussen en trainingen neemt de laatste jaren niet of nauwelijks toe, ondanks de vele inspanningen om een leven lang leren te bevorderen. Het onderhavige onderzoek bevestigt dit, maar het stelt ook de vraag wat de onderliggende redenen zijn waarom burgers niet aan scholing deelnemen. Zie: Ralf Maslowski, Grenzen aan een leven lang leren, SCP-publicatie 2019-7
Download: Grenzen aan een leven lang leren
Download: Bijlage Grenzen aan een leven lang leren
Zie ook: Kim Putters: Veenbrand, Prometheus, 2019 (deel 2, bladzijde 75 – 116 heet Een leven lang ontwikkelen). Veenbrand is een boek, waarin de auteur de columns heeft gebundeld die hij schreef voor Het Financieele Dagblad in de periode van begin 2014 tot de zomer van 2018.
Onderzoekslijnen
LLO is een speerpunt van de overheid die hiervoor de komende jaren veel middelen beschikbaar stelt in de vorm van subsidies, individueel ontwikkelbudget en leerrekening. Hoe zorgen we er met elkaar voor dat deze middelen daadwerkelijk bijdragen aan een leven lang ontwikkelen?
Inmiddels hebben we het brede speelveld van Leven Lang Ontwikkelen vertaald in een aantal mogelijke onderzoekslijnen voor het practoraat waarvan er hier twee relevant zijn:
- duurzame personeelsontwikkeling zittende medewerkers;
- invloedfactoren leermotivatie, leergedrag.
Uit een eerste verkenning door literatuuronderzoek, gesprekken met interne en externe spelers zijn de volgende deelvragen gedestilleerd:
1. Duurzame personeelsontwikkeling zittende medewerkers.
- Welke mogelijkheden zijn er voor (certificeerbare) doorlopende leerlijnen met leerpaden en ontwikkellijnen in verschillende functies, taken/rollen, branches?
- Hoe kan informeel leren worden gewaardeerd en verzilverd?
- Zijn skills, naast certificaten en diploma’s, definieerbaar en bruikbaar?
- Hoe kan een skills-paspoort bijdragen aan nieuwe instroom, duurzame inzetbaarheid, loopbaanleren en motivatie voor LLO?
- Is hier draagvlak voor bij studenten, werknemers, werkgevers?
2. Leermotivatie, leergedrag bij volwassen beroepsbeoefenaars.
- In hoeverre zijn regionale en culturele factoren van invloed op leermotivatie en leergedrag?
- Welke rol speelt taal bij het kunnen en willen leren? Denk bijvoorbeeld ook aan het vermogen tot abstraheren, eigen regie kunnen nemen.
- Welke consequenties kan dit hebben voor keuzes in opleiden en ontwikkelen?
- Professionele nieuwsgierigheid, kun je dat leren?
Deze vragen zijn ook van toepassing op de professionalisering van docenten. Hoe kunnen we onze pedagogisch-didactische expertise en kennis van het werkveld blijven vernieuwen en vertalen in flexibele leer- en begeleidingsconcepten die aansluiten bij de vragen van de (toekomstige) arbeidsmarkt?
Werkwijze
Bij het practoraat ligt de nadruk op praktijkgericht onderzoek. Voor mij betekent dit onderzoek doen in en met het werkveld, gericht op concrete opbrengsten. Wat werkt, wat helpt, hoe kunnen we ontwikkelingen verduurzamen, incorporeren en blijven bewegen?
We kiezen daarom voor zowel kort-cyclische verkenningen als meer longitudinale onderzoeken.
We gaan werken met:
- Practoraatspartners: instellingen, organisaties, bedrijven waarmee we gezamenlijk onderzoeksvragen formuleren, monitoren en uitkomsten delen.
- Leernetwerken: meerlagige en interdisciplinaire netwerken, waarbij studenten, docenten, medewerkers en externe partners gedurende een korte periode samen het speelveld van een vraagstuk verkennen, onderzoek doen en opbrengsten presenteren. Wat gebeurt er al in de wereld, in de omgeving, wie zijn de belangrijkste spelers. Wat kunnen we hierover leren en hoe kunnen we dit vertalen naar leer- en begeleidingsconcepten, organisatie-inrichting en nieuwe vraagstukken en leernetwerken. Uiteindelijk kunnen er zo steeds lerende netwerken ontstaan, ook branche-overstijgend en op andere terreinen dan LLO. Op deze manier wordt duurzaam gewerkt aan leergerichte organisaties en een lerende samenleving. Deze werkwijze kan ook weer onderdeel zijn van onderzoek waardoor we dubbelslag of zelfs drieslag leren.
- Panels: betrokkenen kunnen zich aanmelden als panellid. Vanuit het practoraat willen we panelleden een aantal keer per jaar een aantal korte vragen voorleggen om de koers af te stemmen en input op te halen.
Wil je meer weten over het practoraat LLO of je aanmelden als panellid, voor participatie in een leernetwerk of als practoraatspartner? Laat het weten!
Het mailadres is: practoraatLLO@noorderpoort.nl
Ik kijk uit naar onze samenwerking.
