Persoonsgerichte zorg en ondersteuning 1

Door Cees Oprins

kwaliteitskader

Het kwaliteitskader verpleeghuiszorg is als een taart (zie afbeelding). Met een scherp mes zijn acht taartpunten gesneden: vier in blauw die over de inhoud gaan en in vier in oranje die ingaan op de randvoorwaarden. Centraal staat: de optimale kwaliteit van leven van de cliënt.

We beloven in deze rubriek en aan de hand van de afbeelding elke week een taartpunt toe te lichten. Om te beginnen: persoonsgerichte zorg en ondersteuning.

Verpleeghuizen zijn natuurlijk concentraties van oudere mensen, veelal met een meervoudige kwetsbaarheid. Dit gegeven prikkelt de neiging om oudere mensen te zien als een groep. Maar het is anders. Het allereerste uitgangspunt van het kwaliteitskader zegt dat ‘de cliënt als mens altijd het vertrekpunt is’. Iets verderop lezen we dat vier thema’s van belang zijn: compassie, uniek zijn, autonomie en zorgdoelen. In het werk van professionals krijgen die thema’s een individuele uitwerking. Daarvoor is een behulpzame bijlage samengesteld met handreikingen om in het werk van alledag persoonsgerichte zorg en ondersteuning in de praktijk te brengen. Een persoonsgerichte benadering van cliënten veronderstelt maatwerk die uit het professioneel handelen van medewerkers moet blijken. Persoonsgericht werken, zo vertelt het kwaliteitskader, voltrekt zich binnen een relatie tussen cliënt en zijn naaste(n), zorgverlener en zorgorganisatie.

Persoonsgericht, de cliënt als mens, compassie, uniek zijn, autonomie, zorgdoelen, individu, maatwerk, relatie.

Wel; aan de mooie woorden ligt het niet. Woorden die je meestal in soortgelijke betekenissen aantreft in de kernwaarden, visie en missie van zorgorganisaties. Ook die vertellen ons wat de bedoeling is. De volgende stap is de vertaling van de bedoeling in goed werk. Zodanig dat we mogen spreken van kwaliteit. Goed werk is de vrucht van veel inzet die medewerkers en vrijwilligers leveren. Zorg is mensintensief: voor mensen, door mensen. In het samenspel van mensen neemt de cliënt een centrale plaats in, vooral doordat hij/zij zo veel mogelijk de leidende rol heeft.

In de volgende bijdrage lichten we de taartpunt ‘Leren en verbeteren van kwaliteit’ toe.