Nieuw Woelwijck (NW) is een dorpsgemeenschap van (!, niet voor) mensen met een verstandelijke beperking gevestigd te Sappemeer. Bijna 400, voornamelijk volwassenen, wonen en leven hier in een bewust afgestemde en veilige omgeving. Er zijn 42 woongroepen, winkeltjes, een theaterzaal, een werkhuis en andere gebruiksruimten. De bewoners van Nieuw Woelwijck wonen in dit dorp omdat ze, door meer of minder ernstige stoornissen in hun hersenfuncties, hun hele leven begeleiding nodig hebben. De aard en de ernst van de beperking van de bewoners verschilt sterk. Velen zijn meervoudig beperkt: naast hun verstandelijke beperking hebben ze ook lichamelijke aandoeningen en bijkomende handicaps als autisme, epilepsie, hyperactiviteit, spasticiteit en dementie.
Mens, wie ben je?
In Nieuw Woelwijck doen wij ons best om door een intensieve en respectvolle omgang met de bewoners te leren begrijpen wie ze zijn. Onze bewoners staan anders in de wereld dan niet-verstandelijk gehandicapten. De vraag is: hoe anders? Wie is die bewoner? Hoe beleeft hij de wereld? Welke emoties kent hij? Wat wil hij? Wat vindt hij prettig? Kan ik hem leren kennen en hem helpen zichzelf te zijn? In Nieuw Woelwijck stellen we ons deze vragen steeds weer. Ze vormen de leidraad om het contact met de mensen telkens opnieuw aan te gaan. We gaan ervan uit dat de mens een sociaal wezen is en dat ook verstandelijk gehandicapte mensen zich betrokken voelen bij anderen.
De vraag
De dorpsgemeenschap Nieuw Woelwijck vond ruim veertig jaar geleden zijn oorsprong in de belangrijke vraag die leeft bij familieleden en nog steeds leidend is. Die vraag is: ‘Kunnen jullie, samen met anderen, bescherming, opvang en ontwikkelingskansen bieden aan onze zoon, onze dochter, onze neef, onze broer, onze vriend, die verstandelijk gehandicapt is?’
Al onze bewoners zijn aangewezen op mensen die hen begeleiden: niet voor een week, een maand, een jaar, maar voor het leven. Dat feit bepaalt het perspectief waarin wij ons denken, voelen, handelen telkens opnieuw moeten plaatsen. Het dwingt ons tot voortdurende bezinning op levensvragen.
Inspiratie
In de stichtingsakte van Nieuw Woelwijck staat: de stichting vindt haar grondslag in de visie dat de mensheid één is en alleen kan overleven door het leven in onszelf en de ander te dienen en daar de voorwaarden voor te scheppen. NW is niet verbonden aan een religieuze of levensbeschouwelijke stroming. De basis van de zorg in onze gemeenschap ligt in de overtuiging dat er waarden bestaan die in het (samen)leven van álle mensen belangrijk zijn, ongeacht hun kenmerken en beperkingen. Deze universele waarden zijn in het werk van vele denkers, dichters en schrijvers terug te vinden. Om daarvan enkele te noemen:
Aan de basis van het pedagogisch handelen ligt het zien met je hart.
Janusz Korczak (1878 – 1942; Poolse kinderarts, pedagoog en kinderboekenschrijver)
Geen enkel mens is illegaal
Elie Wiesel (1928 – 2016; Joods-Amerikaans schrijver van verschillende boeken over zijn ervaringen in de Holocaust, die hij overleefde. Hij ontving de Nobelprijs voor de Vrede in 1986)
Nog voordat ik helemaal ik kan zijn, doet de ander al een beroep op mij: ‘Kijk mij aan…’ . Zijn gelaat doet mij beseffen wat mij te doen staat. Nog voordat ik ben, is er mijn plicht jegens hem.
Emmanuel Levinas (1906 – 1995; Frans-joodse filosoof van Litouwse afkomst)
Als mijn handen de hele tijd iets halsstarrig vasthouden, kan ik geven noch ontvangen.
Dorothee Sölle (1929 – 2003; pionier van de politieke theologie en de bevrijdingstheologie, ook een gedreven vredesactiviste)
Het goede leven
Nieuw Woelwijck biedt haar bewoners een eigen leefomgeving waarin zij elkaar ontmoeten, vriendschappen sluiten en waarin ze kunnen zijn wie ze zijn. Een dorp waarin bewoners een zo gewoon mogelijk bestaan leiden. De organisatie kent geen eigen doel, anders dan dat zij ten dienste staat van de zorg en dienstverlening aan haar bewoners. Iedereen werkt voor en met bewoners.
Centrale gedachte voor iedere bewoner: het goede leven.
Vieringen
In Nieuw Woelwijck hechten we veel waarde aan vieringen. Ze geven kleur en karakter aan de seizoenen, waardoor we beseffen waar we ons bevinden in de tijd. Door stil te staan bij seizoenswisselingen en diverse festiviteiten door het jaar heen, weten de bewoners wat er komen gaat en kunnen ze zich erop verheugen.
Voor meer informatie: www.nieuwwoelwijck.nl
Nieuw Woelwijck is in 1977 ontstaan vanuit Groot Bronswijk in Wagenborgen waar psychiatrische patiënten en zwakzinnigen – zo noemden we deze mensen in die tijd – in grote zalen samenleefden.
Fop Wassenaar en Jan Schreurs, arts en orthopedagoog, waren de initiatiefnemers van Nieuw Woelwijck. Zij wilden de zwakzinnige bewoners een eigen leefomgeving bieden waar zij elkaar konden ontmoeten, vriendschappen sluiten en zich thuis voelen. Een eigen dorp waarin de bewoners een zo gewoon mogelijk bestaan kunnen leiden. Een aangepaste en veilige omgeving waarin iedereen op eigen wijze aan het dorpsleven deelneemt.
