In deze rubriek wordt het een keer tijd om een leerboek aan te prijzen dat gaat over leren & ontwikkelen. Aan vak- en managementliteratuur daarover ontbreekt het bepaald niet. Het is dan meer een kwestie om uit de veelheid van aanbod een goede keus te maken. Prominent en niet te missen is Lerend organiseren van Joop Swieringa en André Wierdsma.
De eerste druk is van 1990 en het boek heette toen nog: Op weg naar een lerende organisatie.
Sinds de tweede druk (2002) is het: Lerend organiseren. In 2017 verscheen de vierde druk. Er is nu tevens een online ondersteuning voor studenten in de vorm van toetsen met feedback, studieadvies, een begrippentrainer en -test, uitwerkingen en antwoorden, figuren en links.
Lerend organiseren mag worden aangemerkt als een standaardwerk; elke manager en elke adviseur zou zich ongemakkelijk moeten voelen zo lang hij/zij dit boek niet heeft gelezen. Het maakt je vertrouwd met onmisbare kennis, begrijpelijke modellen en een passend begrippenkader. Een paar voorbeelden.
Het onderscheid tussen aanlerende, belerende, aflerende, doorlerende en lerende organisaties. Wie deze hoofdstukken leest, weet zich geconfronteerd met kenmerken die niet jouw bedoeling zijn, maar mogelijk wel jouw praktijk. De prikkel om na te denken over je eigen (management)gedrag is aanzienlijk. De spiegel, levensgroot, komt langs!
De indeling Regels, Inzichten en Principes is scherp. Zeker als aan deze drie lagen het niveau van leren wordt toegevoegd: enkelslag, dubbelslag en drieslag.
Tot grote verbeelding spreken het reizigers- en trekkersmodel. Voor reizigers bestaat het doel uit vooraf bedachte en bepaalde bestemmingen. De tocht om van de ene naar de andere bestemming te komen is voornamelijk ballast. Voor trekkers is de reis zelf het doel. Trekkers weten niet precies waar ze uit zullen komen, maar ze komen daar waar ze samen willen zijn.
Tot slot van deze warme aanbeveling voor het lezen van Lerend organiseren de volgende zin:
Een hoofdfunctie van het management in een lerende organisatie is het signaleren en opsporen van verschillen: van mogelijkheden voor ontwikkeling. Dit is het creëren van strategische spanning. Dit opsporen vormt bij uitstek de ondernemersrol van het management.
Geen gemakkelijke waarheden…
