In de rubriek Kwaliteitskader lichten we deze week de taartpunt Leiderschap, governance en management toe. Om daarbij aan te sluiten deze week de schijnwerper op het boek(je) (2018) Er zijn als leider van Hartger Wassink.
Leren & ontwikkelen vergt van bestuurders en managers dienend, faciliterend en ondersteunend leiderschap. De kernboodschap is: zorgen dat er bent! Daarmee wordt niet gedoeld op lichamelijke aanwezigheid, maar op beschikbaarheid voor je medewerkers.
Het zwaartepunt komt te liggen op een persoonlijke invulling van de leiderschapsrollen gericht op anderen: jouw collega’s, medewerkers. Door de accenten die zij/hij legt voltrekt het uitoefenen van leiderschapsrollen zich in talrijke netwerken en relaties. Door dialoog, interactie en verhalen komen inzichten tot stand en weten medewerkers hun stappen te zetten. De een schoorvoetend, de ander beslist. Er zijn als leider vergt het schakelen tussen (veel) verschillende rollen. Soms zeer aanwezig zijn met verhalen over de koers, de richting, de bedoeling en de doelen. Andere keren ingetogen en meedenkend over dagelijkse vragen die een antwoord behoeven. Er zijn als leider is op te vatten als de betekenis van presentie; aanwezigheid, beschikbaarheid en nabijheid. Uit de maalstroom komen van druk, druk, druk, de ene na de andere vergadering. Laten zien dat je je goed voelt in de nabijheid van cliënten en hun naasten, in de nabijheid van medewerkers en vrijwilligers.
Leiders zijn geen allesweters en moeten niet de bedoeling hebben dat te willen zijn of te kunnen worden. Leiders hebben door hun (voorbeeld)gedrag enorm veel invloed op het leerklimaat. Zij vestigen een cultuur van ruimte en samenwerken. Zij hebben er plezier in en tonen een lach en een traan bij het lief en leed dat ze meemaken. Ze zijn gevoelig en hebben een antenne voor spanning, onraad, maar ook voor energie en bevrijding. Het hoort er allemaal bij. Er is niets dat er niet bij hoort. Daarom is passend leiderschap het meest: er zijn, er volwaardig zijn, als collega, als persoon, als mens. Naturel, inclusief alle onvolkomenheden die daarvan deel uitmaken.
Er zijn als leider maakt duidelijk hoe moeilijk leiderschap is en hoeveel valkuilen op je pad kunnen komen. Maar er zitten ook veel aangename en dankbare kanten aan het vak. En er is een goede troost: leren is altijd. Dat geldt voluit ook voor leiders.