In Noord-Nederland zien we, te midden van meerdere grote ROC’s, een kleinere partij die is gevestigd in de stad Groningen: het ROC Menso Alting (verder: MA). MA maakt deel uit van de Gereformeerde Scholengroep (GSG) waaronder ook het Gomarus College (met acht locaties) valt.
We spreken met Willie Renkema-Hidding, die directeur is van MA en met Edwin van Hoorn die de eenhoofdige functie bekleedt van het College van bestuur van de GSG. Als aanknopingspunt voor het gesprek is gebruikgemaakt van het recent verschenen advies van de Commissie Werken in de zorg (verder: Commissie), getiteld ‘Onderwijsvernieuwing en leven lang ontwikkelen’.
Netwerk ZON
Het advies van de Commissie is mede tot stand gekomen aan de hand van groepsgesprekken met vertegenwoordigers uit de regio’s.
Willie Renkema
‘Het verbaast mij dat netwerk ZON niet in zo’n groepsgesprek betrokken is. Al jarenlang laten we in Groningen zien dat de samenwerking tussen de ROC’s en de Hanzehogeschool en de zorginstellingen intensief is. Ik zou de commissie willen zeggen: jammer en een gemiste kans.’
Identiteit
ROC Menso Alting afficheert zich als een christelijke school voor middelbaar beroepsonderwijs met opleidingen in de sectoren Economie, Zorg & Welzijn, Onderwijs & Opvoeding en Dienstverlening.
Door deze identiteit heeft MA bereik in de drie Noordelijke provincies.
Edwin van Hoorn
‘Wij koesteren onze grondslag, maar staan open in de wereld en gaan daardoor allerlei vormen van samenwerking aan met instellingen en collega-organisaties in het onderwijs. We merken dat in toenemende mate studenten en ouders kiezen voor onze school, ook om andere redenen dan onze grondslag. Overigens overwegen studenten de keuze voor onze identiteit, omdat ze verwachten in hun toekomstige werk, in contacten met cliënten, daarmee te maken te krijgen. Ik vind dat wel heel mooi.’
Willie
‘Het komt wel voor dat zorgaanbieders medewerkers zoeken met een christelijke achtergrond, waardoor zij graag studenten van MA zien. Maar alle (potentiële) studenten zijn bij ons hartelijk welkom, we informeren ze – op open dagen en studiekeuze-events – over de vormen die wij kiezen om te getuigen van onze identiteit. Zo hebben we vieringen rond bijvoorbeeld Kerst en Pasen en beginnen we elke dag met een gebed, een Bijbeltekst of een lied en daar moet je je wel in kunnen vinden. Op deze manier bereiken we dat studenten goed nadenken over waar ze zich vermoedelijk het best thuis zullen voelen. Daarnaast speelt de schaal van onze school een nuttige rol. Wij bieden geborgenheid, gezelligheid en veiligheid en bepaalde studenten en ouders hechten daar veel waarde aan. We doen ons best om studenten persoonlijke aandacht te geven en zij stellen dat op prijs.’
Keuzegids
In de Keuzegids mbo is van honderden opleidingen de kwaliteit gecheckt en vergeleken. De beste ROC’s krijgen een kwaliteitszegel toegekend. Als je dat zegel op een website of in brochures van een school ziet staan, dan zegt dat dus wel iets.
Edwin
‘MA scoort al een paar jaar achtereen erg hoog op deze lijst, vooral met de opleidingen in zorg en welzijn. Wij menen dat dat te maken heeft met de korte lijnen die wij hebben met onze studenten en met stagebedrijven. Daardoor weten onze docenten goed wat er speelt en kunnen we vlot aansluiten bij de ontwikkelingen die zich voordoen.’
Corona
Willie
‘Aanvankelijk, in de periode van de eerste lockdown, speelde de vraag of het mogelijk zou zijn, bij hoge nood, om docenten in de uitvoering van zorg in te zetten. Onze docenten wilden dat graag doen, temeer omdat de meesten van hen een zorgachtergrond hebben en hun best doen om hun BIG-registratie te behouden. Al met al is het niet nodig gebleken, doordat in die periode het aantal besmettingen in onze regio relatief laag was. Wel is het zo dat de studenten/stagiaires meer werden ingezet als volwaardige medewerkers.’
Accolade Zorg/Arendstate
Willie
‘Accolade Zorg, de vestiging Arendstate in Assen heeft bij ons aangeklopt om doorstromers en zij-instromers in een kortere tijd op te leiden van niveau 2 naar niveau 3. Wij gaan dat doen in de vorm van maatwerk. De start is in maart. Normaal staat er voor een BBL-traject twee jaar , maar we gaan nu streven om dat in anderhalf jaar te doen.
Overigens hebben wij daar ook een leer-werkplaats. Dit betekent dat de docenten hun lessen aan studenten niveau 2 en 3 daar ter plekke verzorgen. Daar verzorgen medewerkers van ArendState ook gastlessen’. De vrucht van opgedane praktijkervaringen is dat de neiging om meer samen te werken en nieuwe onderwijs- en leervormen te beproeven groeit daardoor. Deze incrementeel groeiende samenwerking, bevalt ons heel goed.’
Edwin
‘Het kenmerk is dat ons onderwijs door deze toepassingen meer vraag-gestuurd wordt, in plaats van aanbod-gestuurd.’
Hybride leraar
Willie
‘Wij nemen om contractonderwijs te kunnen bieden wel instructeurs/docenten aan voor een beperkt aantal uren. Dat zijn mensen die een baan vervullen in de praktijk van zorg en daarnaast, voor een beperkt aantal uren, bij ons in dienst zijn om (praktijk)les te geven. Het mooie is dat deze hybride docenten kunnen beproeven of het werken als docent iets voor ze is. En wij profiteren van mensen die hedendaagse kennis en ervaring meebrengen. Ons inzicht is dat vooral de studenten het voordeel hiervan inzien, omdat zij mensen meemaken die hun werk met passie doen.’
Edwin
‘In den brede, ook in vmbo en techniekonderwijs, zien wij de toegevoegde waarde van deze hybride leraren in. Het heeft zeker toekomst, want je brengt de verbinding tussen praktijk en onderwijs op een natuurlijke wijze tot stand. De wisselwerking tussen eigentijdse praktische kennis en het leren op school is enorm waardevol! Overigens: ook bestaande medewerkers van stage-verlenende organisaties hebben er profijt van.’
Leven lang ontwikkelen
Edwin
‘Wij zien het wel als onze maatschappelijke opdracht om een bijdrage te leveren aan het vinden van een antwoord op de tekorten op de arbeidsmarkt. Het is belangrijk dat in de toekomst voldoende mensen beschikbaar zijn om te werken in de zorg. Wij voeren gesprekken met SBB en UWV, enerzijds over de tekorten die zij in verschillende sectoren zien. Dan gaat het dus over de vraagkant. Anderzijds treffen we in het aanbod mensen die een switch willen maken in hun loopbaan. Zij verdienen ondersteuning en begeleiding en wij haken daarop in. Corona heeft deze zaken, het analyseren van de behoeften aan omscholing, herscholing en bijscholing, in een hogere versnelling gebracht.’
Willie
‘In Zwolle bestaat al enige tijd een loket waar instellingen kunnen aankloppen met een leer- en ontwikkelvraagstuk. Daarop volgt een match met de onderwijsinstellingen die het best kan inhaken. In Noord-Nederland wordt ook nagedacht over zo’n loket. Wij willen in dit veld proactief zijn en beter laten zien wat onze mogelijkheden zijn. Ons voordeel is dat we makkelijk kunnen schakelen, zeker als de vraag betrekking heeft op bepaalde modules. Scholen bevinden zich sowieso in de ontwikkeling dat modules, keuzedelen en certificeerbare eenheden een groot beslag gaat leggen op de inrichting van het onderwijs. Wat ik zo leuk vind is dat onze docenten staan te trappelen om daarmee bezig te gaan.’
