Implementeren Kwaliteitskader vraagt om samenwerking
Hillegonda Naaijer is Senior Zorginkoper Wet langdurige zorg (Wlz) van het Menzis Zorgkantoor, gevestigd in Groningen.
Je bent senior zorginkoper. Kun je in het kort uitleggen hoe de zorginkoop werkt?
De zorgkantoren hebben zorgplicht. Die zorgplicht houdt in dat wij genoeg zorg van goede kwaliteit inkopen die overeenkomt met wat de Wlz (Wet langdurige zorg)- geïndiceerden nodig hebben. Wij doen dat door contracten te sluiten met zorgorganisaties. Wij nemen de kwaliteitskaders als uitgangspunt voor de contractering van zorg. Het is belangrijk dat Wlz-zorg veilig en verantwoord is en dat de klant de best passende zorg krijgt waar hij/zij tevreden over is. Het verbeteren van kwaliteit van zorg en zorgverlening is een continu proces. In 2017 is een nieuw kwaliteitskader voor verpleeghuiszorg vastgesteld door Verpleeghuiszorg (verpleging en verzorging). Het Kwaliteitskader is niet normerend, maar moet zorgorganisaties vooral aanzetten zich in het belang van de klant systematisch te blijven verbeteren. Het kwaliteitskader omschrijft wat bewoners en hun familie mogen verwachten (red. Zie de betreffende rubriek op deze website).
Zijn voor de uitvoering van het Kwaliteitskader extra middelen beschikbaar?
Op basis van het kwaliteitskader is in het regeerakkoord structureel 2,1 miljard euro vrijgemaakt. Met ingang van de zorginkoop 2019 is op landelijk niveau 85 procent van de extra middelen geoormerkt voor extra personeel. Met deze investering kunnen zorgaanbieders in de verpleeghuissector extra personeel aantrekken om te zorgen voor voldoende tijd, aandacht en goede zorg voor alle bewoners. De middelen zijn immers bedoeld om de zorgorganisaties in staat te stellen te voldoen aan de personeelsnormen zoals die zijn beschreven in het kwaliteitskader. Het kwaliteitsbudget is bestemd voor cliënten met een hoog zorgprofiel die geclusterd (in groepsverband) zorg ontvangen. Per organisatie kan het dus verschillen wat zij aan kwaliteitsbudget ontvangen, omdat de mix van bewoners verschilt.
Hoe contracteert het Zorgkantoor vervolgens de juiste zorg?
Bij het inkopen van Wlz-zorg gaat het er vooral om zorg te regelen die de bewoner wil ontvangen en nodig heeft. Tevens gaat het bij het inkopen van zorg ook om het ondersteunen en aanspreken van de zorgaanbieders op hun ambitieniveau, zoals omschreven in het kwaliteitsplan. De gesprekken tussen aanbieders en zorgkantoren zijn gericht op leren en verbeteren. Dat is de manier om de kwaliteit van zorg te verhogen in lijn met het kwaliteitskader. Op grond van deze gesprekken en het kwaliteitsplan van de zorgaanbieder worden afspraken gemaakt over wat een organisatie anders en beter gaat doen en hoeveel geld ze daarvoor krijgen.
De zorginkopers van het zorgkantoor hebben in 2019 al diverse bezoekjes gebracht aan locaties van verpleeghuizen waar zij onder andere praten met de (lokale) cliëntenraad, bewoners en zorgverleners. De gesprekken gaan steeds over hoe zij de zorg en aandacht ervaren nu daarvoor extra personeel is aangetrokken. Met deze praktijkkennis en andere verzamelde gegevens die de medewerkers van zorgkantoren ophalen bij instellingen, geven we invulling aan de zorgplicht en contracteren we toereikende zorg van goede kwaliteit.
Naast individuele afspraken zijn er ook gezamenlijke afspraken met de Groningse verpleeghuisaanbieders en onderwijsorganisaties gemaakt. Hoe zit dat?
VWS heeft naast de individuele budgetten tevens transitiemiddelen aan het zorgkantoor beschikbaar gesteld om in 2018-2021 invulling te geven aan het kwaliteitskader met specifiek aandacht voor de samenhang tussen personeel, technologie en vastgoed. Op 9 juli 2018 ondertekenden 19 (het zijn er nu nog 17) ouderenzorgorganisaties, 5 onderwijsorganisaties, Menzis Zorgkantoor en werkgeversorganisatie ZorgpleinNoord het Convenant Verpleeghuizen Zorgkantoorregio Groningen. De organisaties in dit convenant maken plannen om regionale knelpunten in kaart te brengen en oplossingen ervoor te vinden. Om deze knelpunten op te lossen moet je gezamenlijk optrekken.
Hoe geef je handen en voeten aan regionale samenwerking?
Dat was wel even aftasten, zowel voor de aanbieders als voor ons. Zorgkantoren hebben nog niet zo lang de opdracht aanbieders te prikkelen om het kwaliteitskader te implementeren. Een rol die we eerder niet hadden. Leuk dat dit op ons pad is gekomen, maar ook spannend, zeker gezien de krapte op de arbeidsmarkt.
Waar zie jij de grootste uitdaging als we het hebben over leren en ontwikkelen bij zorgorganisaties?
Het grootste probleem is dat wanneer er niet meer zorgpersoneel wordt opgeleid of als er niet meer wordt geïnvesteerd in leren en ontwikkelen, dan kan de vereiste zorg in de toekomst niet meer verleend worden. Ook als nieuwe zorgverleners bij zorgaanbieders instromen, is het belangrijk dat zij op een professionele manier worden ingewerkt en begeleid.. Daarom is samenwerking tussen Zorgplein Noord, opleidingsinstituten en zorgaanbieders erg belangrijk en worden 2maandelijk bijeenkomsten georganiseerd om de diverse topics die, in het Convenant, als grootse ontwikkelgebied werden geduid te bespreken en concrete acties erop te zetten.
Wat vind je van onze gezamenlijke inspanningen tot nu toe?
De verschillende partijen vinden elkaar in de regionale samenwerking, maar in het begin werden we weleens gehinderd door spraakverwarring, waardoor we elkaar niet altijd goed begrepen. Ik merk dat hoe langer je met elkaar samenwerkt, je elkaar leert begrijpen en je er gezamenlijk uit komt. We voelen allemaal de urgentie om te zorgen voor voldoende bevoegd en bekwaam personeel in de regio.
